Vụ tự tử của một gia đình ở Bhopal, Ấn Độ vào tháng 8 năm 2023 đã làm dấy lên lo ngại về nạn ứng dụng cho vay nặng lãi. Bhupendra Vishwakarma, nạn nhân của vụ việc, đã vay tiền từ các ứng dụng này và bị các nhân viên thu hồi nợ quấy rối đến mức phải tự sát.
Không chỉ Vishwakarma, nhiều người khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Shivani Rawat, một nhân viên lễ tân tại Delhi, đã bị đe dọa và tống tiền sau khi vay 4.000 rupee (khoảng 48 đô la Mỹ) từ ứng dụng Kreditbe. Cô bị mất việc do những hình ảnh nhạy cảm bị chỉnh sửa và phát tán bởi các nhân viên của ứng dụng này.
Các ứng dụng cho vay trực tuyến, với thủ tục đơn giản và nhanh chóng, đã trở nên phổ biến trong đại dịch COVID-19 khi nhiều người mất việc làm và gặp khó khăn tài chính. Tuy nhiên, lãi suất cao và các khoản phí ẩn đã biến chúng thành bẫy nợ đối với nhiều người vay.
Lãi suất hàng tháng có thể lên đến 20-30%, cùng với phí xử lý lên đến 15%. Việc thu hồi nợ thường bắt đầu chỉ sau 15 ngày, thậm chí sớm hơn, và đi kèm với các biện pháp đe dọa, quấy rối.
Theo chuyên gia an ninh mạng Akshay Bajpai, hiện có hơn 700 ứng dụng cho vay hoạt động tại Ấn Độ, phần lớn do Trung Quốc sở hữu. Nhiều ứng dụng hoạt động bất hợp pháp, vi phạm quy định của Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) về cho vay trực tuyến và bảo vệ dữ liệu khách hàng.
Các ứng dụng này thường xuyên truy cập trái phép danh bạ và hình ảnh của người dùng, sử dụng chúng để tống tiền và đe dọa. “Những kẻ lừa đảo gieo rắc nỗi sợ hãi bằng cách đe dọa truy cập danh bạ, thao túng hình ảnh và gửi lại cho nạn nhân,” Pravin Kalaiselvan, người sáng lập SaveThem India, một tổ chức phi chính phủ chuyên về tội phạm mạng, cho biết.
Số lượng khiếu nại về cho vay kỹ thuật số đã tăng vọt kể từ khi đại dịch bắt đầu. SaveThem India Foundation nhận được gần 29.000 khiếu nại vào năm 2020, con số này tăng lên khoảng 76.000 vào năm 2021.
Mặc dù chính phủ đã có những biện pháp mạnh tay, như tịch thu tài sản và cấm các ứng dụng vi phạm, vấn nạn này vẫn tiếp diễn. Việc thiếu hiểu biết về kỹ thuật số và sự thiếu chuẩn bị của các cơ quan chức năng trong việc xử lý tội phạm mạng là những nguyên nhân chính. “Chính phủ đang thúc đẩy Ấn Độ số, nhưng chúng ta thiếu cơ sở hạ tầng và chương trình đào tạo về an toàn mạng cho người dân”, Nikkhil Jethwa, chuyên gia an toàn mạng và người sáng lập Hiệp hội Người tiêu dùng Vay (LCA), nhận định. RBI đã cam kết công bố danh sách các ứng dụng cho vay hợp pháp, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có danh sách chính thức nào được công bố.
