Ấn Độ đã và đang thực hiện Luật Công dân (CAA), gây tranh cãi và dẫn đến các cuộc biểu tình trên toàn quốc. Luật này cấp quyền công dân cho các nhóm thiểu số tôn giáo từ các quốc gia láng giềng, nhưng lại loại trừ người Hồi giáo. Điều này làm dấy lên lo ngại về phân biệt đối xử tôn giáo và vi hiến. Bài viết này sẽ giải thích Luật Công dân Ấn Độ, mối liên hệ của nó với Danh sách Công dân Quốc gia (NRC – राष्ट्रीय नागरिक रजिस्टर), và những tranh cãi xung quanh vấn đề này.
Luật Công dân Ấn Độ (CAA) là gì?
CAA, được thông qua vào năm 2019, sửa đổi Luật Công dân năm 1955. Luật này cho phép các thành viên của sáu cộng đồng tôn giáo thiểu số – Hindu, Sikh, Phật giáo, Kỳ Na giáo, Parsi và Cơ đốc giáo – từ Pakistan, Bangladesh và Afghanistan nhập quốc tịch Ấn Độ. Điều kiện cư trú để nhập tịch cũng được giảm xuống còn sáu năm cho các nhóm này. Tuy nhiên, luật này loại trừ người Hồi giáo, gây ra nhiều tranh cãi.
Tại sao CAA gây tranh cãi?
Nhiều người chỉ trích CAA là vi hiến và phân biệt đối xử vì dựa trên tôn giáo để cấp quyền công dân. Họ cho rằng luật này vi phạm nguyên tắc thế tục của Hiến pháp Ấn Độ, vốn đảm bảo bình đẳng cho tất cả công dân bất kể tín ngưỡng. Việc loại trừ người Hồi giáo càng làm tăng thêm lo ngại về sự phân biệt đối xử có hệ thống.
Một số người cho rằng CAA nhắm vào việc tước quyền công dân của người Hồi giáo và củng cố thêm chương trình nghị sự theo chủ nghĩa dân tộc Hindu. Việc loại trừ người Rohingya, một nhóm thiểu số Hồi giáo bị đàn áp ở Myanmar, khỏi CAA càng củng cố thêm những lo ngại này.
Chính phủ Ấn Độ lập luận rằng CAA nhằm cung cấp nơi ẩn náu cho những người bị đàn áp tôn giáo ở các quốc gia láng giềng. Họ cho rằng người Hồi giáo không phải đối mặt với sự đàn áp tôn giáo ở những quốc gia này và do đó không đủ điều kiện để được hưởng lợi từ luật này.
Mối liên hệ giữa CAA và NRC (राष्ट्रीय नागरिक रजिस्टर)
NRC (राष्ट्रीय नागरिक रजिस्टर), hay Danh sách Công dân Quốc gia, là một quy trình nhằm xác định và đăng ký tất cả công dân hợp pháp của Ấn Độ. Mặc dù NRC và CAA là hai quy trình riêng biệt, nhưng chúng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
NRC yêu cầu cư dân chứng minh quyền công dân của họ bằng cách cung cấp tài liệu cần thiết. Những người không thể cung cấp tài liệu này có nguy cơ bị coi là người nhập cư bất hợp pháp. CAA được coi là một biện pháp bảo vệ cho các nhóm thiểu số tôn giáo phi Hồi giáo có thể bị loại khỏi NRC.
Sự kết hợp giữa NRC và CAA làm dấy lên lo ngại rằng người Hồi giáo có thể bị tước quyền công dân một cách không tương xứng, trong khi các nhóm tôn giáo khác được bảo vệ. Điều này có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn và làm trầm trọng thêm căng thẳng xã hội ở Ấn Độ.
Kết luận
CAA và NRC (राष्ट्रीय नागरिक रजिस्टर) là những vấn đề phức tạp và gây tranh cãi ở Ấn Độ. Luật này đã gây ra các cuộc biểu tình trên toàn quốc và bị chỉ trích rộng rãi vì phân biệt đối xử và vi hiến. Mối liên hệ giữa CAA và NRC làm dấy lên lo ngại về tương lai của người Hồi giáo và các nhóm thiểu số khác ở Ấn Độ. Vẫn còn phải xem liệu luật này sẽ được thực hiện như thế nào và tác động lâu dài của nó đối với xã hội Ấn Độ sẽ ra sao.
